Trà hoa vàng Phanii – Camellia phanii Hakoda et Ninh

Đặc điểm trà hoa vàng Phanii

Cây gỗ nhỏ, cao 4-5 m. Cành nhỏ màu nâu sáng, không lông. Lá có cuống dài 1-1,2 cm, không lông. Phiến lá hình bầu dục thuôn hoặc bầu dục, dài 14.5-16 cm, rộng 6,8-7,7 cm, xanh đậm ở mặt trên và xanh sáng ở mặt dưới với nhiều điểm tuyến màu đen, cả hai mặt đều không có lông, chóp lá có mũi nhọn, gốc lá hình nêm hoặc nêm rộng, mép lá có răng cưa to nhưng cách nhau không đều, lá dạng da dày, gân chính nổi rõ ở mặt trên, gân bên 8-10 cặp. Hoa mọc ở đầu cành hoặc nách lá, đường kính khi nở 4,0-6,0 cm. Cuống hoa dài 1-1,5 cm, phủ ngoài bởi 5-6 lá bắc con hình móng, cao 1-4 mm, rộng 2-6 mm, xếp xoắn, có lông ở mép. Lá đài 5, hình vẩy đến gần tròn, cao 7 mm, rộng 10-11 mm, mặt trong có lông mịn. Lá bắc và lá đài không rụng ở quả. Cánh hoa gồm 14-19 cánh, hình trứng rộng, dài 2-3,5 cm, rộng 1,5-2 cm, có lông ở cả hai mặt, các cánh hoa hợp với nhau và với bộ nhị 2-10 mm. Bộ nhị nhiều, cao 2,5 cm, hợp vòng ngoài 4/5 chiều dài (2 cm) tạo thành ống chỉ nhị, chỉ nhị bên trong rời, có lông. Bộ nhụy gồm 3 lá noãn hợp thành bầu  3 ô, không lông. Vòi nhụy 3, rời, dài 2,2-2,5 cm, không lông. Quả trà hoa vàng phanii gần hình cầu, đường kính 5,5-7 cm, cao 3,5-4,5 cm, 3 ô, 1-4 hạt trong mỗi ô, Vỏ quả dày 4-5 mm. Hạt dài 1-1,8 cm, có lông..

>> Trà hoa vàng pêtêlô (Camellia petelotii (Merr.) Sealy)

>> Trà hoa vàng Hakoda – Camellia hakodae Ninh

>> Giống cây trà hoa vàng

1. Cành non và chồi; 2. Cành mang nụ; 3. Lá; 4. Hoa nhìn bên; 5. Hoa nhìn từ dưới lên;

6. Cánh hoa; 7. Bộ nhụy; 8. Bộ nhị; 9. Nhị

Mùa ra hoa: Mùa đông tới mùa xuân năm sau.

Điều kiện sinh thái: Trà hoa vàng phanii mọc ven suối, trong rừng thường xanh ở độ cao 150-300 m.

Phân bố: Ngoài VQG Tam Đảo loài này còn gặp ở núi Pháo, Đại Từ Thái Nguyên. Đây là loài đặc hữu của Việt Nam.